سیل معروف فروردین ماه شیراز در حالی دومین سال وقوع خود را پشت سر میگذارد که پرونده آن همچنان مفتوح مانده و از بازماندگان قربانیان سیل نیز دلجویی نشده است.
به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، پنجمین روز از اولین فصل سال جدید بود، هوا دلچسب و بهاری و هرکس فکری در سر داشت، همچنان که با فرا رسیدن نوروز یکی ذوق رفتن به سفر دارد و دیگری در کوچه باغها قدم میزند، یکی اماکن گردشگری را هدف قرار میدهد و یکی از آب و هوای بهاری در طبیعت لذت میبرد.
یکی ترجیح میدهد با دید و بازدید اقوام صله رحم را به جای آورد و دیگری قصد خرید میکند، اینجا شیراز است، شهر پر رمز و راز و چهار فصلی که همه ساله با آب و هوای دلنشینش بهویژه در فصل بهار مسافران زیادی را میپذیرد، نم نم باران از حوالی ساعت هشت صبح شروع به باریدن کرده است، چنانچه بیشتر اوقات باران بهاری در شیراز مرسوم است و حال و هوایی تازهتر و طراوتی بیشتر به درختان بخشیده، عطر بهار نارنجها رهگذران را سرمست میکند و همه چیز برای تحول در حال نو و سال نو فراهم است.
همه چیز طبق روال پیش میرفت که باران کمکم شدت یافت، حجم زیادی از ماشینها از ورودی دروازه قرآن در حال ورود به شیراز یا خروج از آن بودند، در مدت زمان کمتر از ده دقیقه و حوالی ساعت ده صبح ورق برگشت و با پر شدن جویها در اثر شدت یافتن باران، بارانی سیلآسا خودروها را در خود فرو برد.
باران با چاشنی باد و تگرگ شدید آسمان شیراز را فرا گرفت و به ناگاه بخش عمدهای از شهر روی آب رفت، از دروازه قرآن و دروازه سعدی تا هفت تنان و فرهنگ شهر و فاجعه اما حوالی دروازه قرآن اتفاق افتاد و عید به عزا تبدیل شد.
مکانی که همیشه چه در ایام تعطیل و چه غیرتعطیل شلوغ و پرتردد بوده و بهعنوان یک مکان توریستی در تمامی ایام سال بهویژه نوروز پذیرای گردشگران بسیاری است حالا تبدیل به گردابی شده بود که همه را در خود غرق میکرد.
متاسفانه توجه نکردن به هشدارهای اداره کل هواشناسی استان فارس دو روز پیش از حادثه یعنی سوم فروردین ماه ۹۸ سبب شد حادثهای رخ دهد که جان ۲۱ هموطن گرفته شود و حداقل ۱۷۰ نفر دچار آسیب شوند.
هشداری که اگر توسط ادارات و ارگانهای شهر شیراز از جمله اداره کل مدیریت بحران استانداری فارس و شهرداری شیراز جدی گرفته میشد و اقدامات لازم با همکاری سایر نهادها صورت میگرفت، فاجعهای به این وسعت رقم نمیخورد و خانوادههای بسیاری داغدار نمیشدند.
درحالیکه در آن برهه اغلب در میان مردم سخن از سیل مازندران و گلستان بود اما به نظر میرسد خسارات جانی در سیل شیراز فراتر بود.
در کنار این ۲۱ نفر متوفی، که پنج نفرشان کودک بودند، حجم بالای خسارات مالی وارده به شهر را نیز نمیتوان نادیده گرفت تا سیلیِ سیل شیراز بر صورت شهر تا سالیان سال به یادگار بماند.
طبق گفته سعید غلامزاده، مدیر کل پزشکی قانونی فارس علت فوت تمام قربانیان سیل شیراز غرق شدگی بوده است.
به گفته طهمورث یوسفی، مدیر مرکز زمینشناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور، علت سیل شیراز به دو بخش طبیعی و عوامل موثر ناشی از دخالت بیرویه انسان تقسیمبندی شده که سهم عوامل انسانی در بروز سیل پنجم و ششم فروردین ۹۸ در شیراز بیش از ۷۰ درصد بوده است.
یوسفی در گفتگو با فارس اضافه کرد: دستکاری در مسیر آبراههها و یا مسدود کردن کامل این آبگذرها که در زیر حوضه دروازه قرآن (جاده احداث شده از زیبا شهر به طرف سعدی) قرار دارد و در ساخت سازههای پیرامون مسیل دروازه قرآن، به وفور قابل رویت بوده، از شمار عوامل مهم در هجوم سیلاب دروازه قرآن بوده است.
وی با اشاره به اینکه مسدود کردن مسیل در تنگه دروازه قرآن که وظیفه خروج روانابهای این مسیل را به عهده لولهای با قطر یک متر گذاشته گفت: در سیلاب مرگبار دروازه قرآن یکی از دلایل مهم، عدم توانایی انتقال و خروج به موقع روانابها توسط این لوله بوده است.
به گفته مدیر مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور، احداث پلهای ارتباطی بر روی مسیلها و تنگ کردن مسیر گذر آب بدون در نظر گرفتن حداکثر دبی محتمل از جمله پل های ورودی مسیل سعدی و غالب پلهای ارتباطی رودخانه خشک، از جمله مواردی است که در سرریز روانابها و ایجاد خسارت نقش داشته و لایروبی منظم مسیلها از جمله اقداماتی است که می تواند در کاهش خسارات ناشی از سیل تاثیرگذار باشد و توجه نکردن به این مهم یکی دیگر از عوامل سرریز روانابها از مسیر گذر آب در سیلاب اخیر محله سعدی و دروازه قرآن است.
امیرحسین جمشیدی، مدیر کل دفتر فنی استانداری فارس نیز درخصوص علل سیل فروردین ۹۸ شیراز عنوان کرد: خروجی کارگروه بررسی عوامل وقوع سیل فروردین شیراز هفت دلیل را مطرح کرده که مهم ترین آنها عدم تناسب حجم سیلاب و ظرفیت کانال احداثی، کم شدن مقطع ورودی کانال به دلیل گرفتگی دریچه زبالهگیر نصب شده در ورودی آن، وجود نخالههای ساختمانی در مقاطع مختلف مسیرهای اصلی و فرعی منتهی به دروازه قرآن و تغییر در محیط طبیعی حوزه آبریز بوده است.
بهرام پارسایی، سخنگوی کمیسیون اصل نود قانون اساسی مجلس دهم با اشاره به جلسه این کمیسیون درباره حادثه سیل شیراز، گفت: عامل اصلی این سیل تصرف حریم رودخانه بود که این موضوع به عنوان یک عامل انسانی، عامل مشترک بسیاری از سیلهای اخیر در کشور است.
حکم نهایی دادگاه تجدیدنظر مورد قبول خانوادههای داغدار نیست
پس از بررسیهای بسیار و تشکیل کارگروههای متعدد، سرانجام دادگاه کیفری ۲ شیراز حکم مربوط به پرونده سیل دروازه قرآن شیراز را یک سال پس از وقوع حادثه در فروردین ۱۳۹۹ صادر کرد که در آن شهردار فعلی شیراز به سه سال حبس تعزیری که به صورت تعلیق درآمده محکوم شد.
بر اساس این حکم، شهردار اسبق شیراز نیز از حیث تعزیر مشمول مرور زمان شد، علاوه بر این در حکم صادره شهردار فعلی، شهردار اسبق و شهرداری هر سه از حیث تضامنی به پرداخت دیه محکوم شدهاند.
این حکم دادگاه قابل تجدیدنظر بود و سرانجام بعد از مدتها انتظار و تب و تاب خانوادههای داغدار، حکم قطعی دادگاه تجدید نظر در ۲۶ اسفندماه ۹۹ صادر شد.
وکیل پرونده سیل شیراز در گفت وگو با خبرنگار فارس با اشاره به اینکه شهردار چند دوره قبل شیراز، حکم برائت گرفته و طبق حکم جدید وی نه جرمی مرتکب شده است و نه باید مجازاتی را تحمل کند، اظهار داشت: در این حکم شهردار فعلی شیراز، حیدر اسکندرپور محکوم قطعی بوده که برای وی ۲ سال حبس تعلیقی و پرداخت دیه قربانیان به صورت تضامنی با شهرداری در نظر گرفته شده است.
مصطفی بردبار ادامه داد: بر اساس حکم اولیه شهردار به ازای هر یک نفری که کشته شده سه سال و یک ماه حبس تعلیقی گرفت، اما در رای دوم که به حکم تبدیل شده، شهردار نه به ازای هر فرد کشته شده که در کل به ۲ سال حبس تعلیقی محکوم شده است.
در ادامه خبرنگار فارس به گفت وگو با تنی چند از خانواده های قربانیان سیل شیراز پرداخت.
پروین آشیان که در سیل فروردین ۹۸ همسر خود را از دست داده است، می گوید: در زمان وقوع حادثه تازه عروس بودم و حدود هفت ماه از ازدواج ما میگذشت.
وی با بیان اینکه در آن زمان فرزندش را دو ماهه باردار بوده، عنوان میکند: اکنون فرزندم درحال بزرگ شدن بدون پدر است و فردا روز اگر از او پرسید چه باید بگویم؟
این بانو با ذکر اینکه روز حادثه، روز تولد همسرش بوده، درخصوص آن روز میگوید: در حال حرکت به سمت روستا بوده و گرفتار ترافیک دروازه قرآن شده بودیم که ناگهان ماشینها شروع کردند به برخورد با یکدیگر، شدت برخوردها آنقدر زیاد بود که نمیشد از ماشین پیاده شویم. برخوردها باعث شد که در خودرو سمت من قفل شود، اما در سمت همسرم باز شده بود. وقتی آب به ما نزدیک شد دیگر هیچ چیز نفهمیدم وقتی چشم باز کردم متوجه شدم رضا نیست و در ماشین هم باز است.
وی همچنین اظهار میکند: درحالیکه دو سال از وقوع سیل فروردین شیراز میگذرد اما هیچکدام از مسئولان و متولیان پیگیر اوضاع و حال ما نبودهاند.
آشیان حکم ابلاغ شده اخیر را قابل قبول ندانسته و بیان میکند: تنها و تنها اجرای عدالت را برای همه مقصران ماجرای سیل شیراز میخواهیم و تا زمان اجرای آن کوتاه نخواهیم آمد.
به گفته وی تاکنون دیه متوفیان سیل فروردین ماه شیراز به خانواده های آنان پرداخت نشده و وی در گذر زندگی خود و فرزند نوزادش دچار مشکل است.
بانو حقیقت از دیگر بازماندگان سیل فروردین شیراز است که همسر و فرزند خود را در آن واقعه از دست داده است.
وی به خبرنگار فارس میگوید: دکتر محمود حقیقت پور، معلم دلسوز استان البرز و یاسین حقیقیت پور، دانش آموز دبستان شاهد شهیدان علافیها استان البرز همه خانواده من بودند که در اثر سهلانگاری عدهای از دست رفتند.
وی که درحین مصاحبه اشک هایش جاری شده، بیان میکند: خواسته زیادی نداریم و تنها درخواست ما مجازات کلیه مقصران سیل شیراز است.
این بانوی داغ دیده همچنین میگوید: تا زمان اجرای عدالت منتظر خواهم ماند و از هیچ راهی برای جاری شدن عدالت واقعی دریغ نخواهم کرد.
داغ سیلی که سالیان سال بر پیشانی شیراز خواهد ماند
نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه مدیریت شهری، مدیریت لحظهها است، گفت: متاسفانه در حادثه سیل شیراز، مسئولان شهرداری شهر را به خوبی نمیشناختند.
علیرضا پاکفطرت با بیان اینکه چندین بار و در شهرهای مختلف آب سرازیر شده اما آدمی را نکشته است، گفت: تنها اگر یک بیل مکانیکی و سه چهار کارگر بالای دروازه قرآن بودند این اتفاق رخ نمیداد، لذا شهرداری که محیط را نشناسد و نداند که در وقت بحران چه کند باید پاسخگو باشد.
وی افزود: مهمترین عارضه سیل شیراز بهععنوان یک مقصد مهم گردشگری این بود که در بعد جهانی ضربه بزرگی خورد که سالهای سال این ضربه بر پیشانیاش خواهد ماند.
در پایان باید گفت که رای صادره دادگاه گرچه قطعی اعلام شده است اما بر اساس ماده ٤٧٧ قانون آیین دادرسی کیفری راه برای اعاده دادرسی در صورت خلاف رای بودن رای مذکور همچنان مفتوح است و مضافاً اینکه قسمت هایی از پرونده همچنان مفتوح و در حال دادرسی است.
گزارش از محمد صادقی
انتهای پیام/