دولت بریتانیا به هماهنگی با ایالات متحده، بسته تحریمی جدیدی علیه ایران اعمال کرد که هدف اصلی آن، مقابله با آنچه «حمایت از حوثی‌ها در یمن» و «حملات سایبری مرتبط با ایران» خوانده می‌شود. این تحریم‌ها که در تاریخ ۲۹ اکتبر اجرایی شد، به دنبال مسدودسازی شبکه‌های مالی و دارایی‌های تهران است.
به گزارش ایران ریپورتس، این اقدام، گامی جدید در استراتژی غرب برای مهار نفوذ ایران در منطقه محسوب می‌شود و پیامدهای اقتصادی و راهبردی مهمی به همراه دارد.
دلایل اصلی تحریم‌ها: یمن و حملات سایبری
هسته اصلی اتهامات غرب علیه ایران بر دو محور استوار است:
- حمایت از حوثی‌ها: بریتانیا و آمریکا معتقدند که ایران از طریق حمایت تسلیحاتی و مالی از گروه حوثی، به حملات به کشتی‌های تجاری در دریای سرخ و باب‌المندب دامن می‌زند. این حملات به عنوان یک «تهدید جدی برای تجارت جهانی» و زنجیره تأمین بین‌المللی تلقی می‌شوند.
- حملات سایبری: بخش دیگری از تحریم‌ها، افراد و شرکت‌هایی را هدف قرار می‌دهد که به سازماندهی حملات سایبری به نفع منافع ایران متهم هستند.
هماهنگی بریتانیا و آمریکا در مقابل رویکرد محتاطانه اروپا
این تحریم‌ها نشان‌دهنده هماهنگی عمیق امنیتی میان لندن و واشنگتن است. بریتانیا پس از برگزیت، در تلاش است تا نقش مستقل اما هماهنگی با آمریکا در صحنه بین‌المللی ایفا کند.
در مقابل، اتحادیه اروپا رویکرد محتاطانه‌تری در پیش گرفته است. اگرچه اتحادیه اروپا نگران فعالیت‌های منطقه‌ای ایران است، اما همچنان دیپلماسی را اولویت اصلی خود می‌داند و تمایلی به پیروی کامل از استراتژی «فشار حداکثری» ندارد.
پیامدهای اقتصادی و راهبردی برای ایران
این بسته تحریمی پیامدهای مستقیم و غیرمستقیمی برای ایران دارد:
- فشار بر صادرات نفت: هدف مستقیم تحریم‌ها، مختل کردن سازوکارهای دور زدن تحریم‌های نفتی از طریق شرکت‌های ثالث و کشتی‌های «سایه‌ای» است.
- مشکلات برای تجارت غیرنفتی: مسدودسازی معاملات بانکی، حتی برای کالاهای تحریم‌نشده مانند فرش و خشکبار، بازرگانان ایرانی را با چالش‌های جدی مواجه کرده است.
- تقویت چرخش به شرق: مهم‌ترین پیامد راهبردی این تحریم‌ها، سوق دادن ایران به سمت تقویت روابط با شرق، به‌ویژه کشورهایی مانند چین و روسیه در چارچوب اتحادیه بریکس است. این رویکرد، راهکاری برای کاهش وابستگی به سیستم مالی غرب (دلار و سوئیفت) محسوب می‌شود.
نتیجه‌گیری: تحریم‌های جدید بریتانیا اگرچه از نظر نمادین مهم و از نظر اقتصادی آزاردهنده هستند، اما به احتمال زیاد به تنهایی قادر نخواهند بود رفتار راهبردی ایران را در منطقه تغییر دهند. کارشناسان معتقدند که این چرخه تقابل، تا رسیدن به یک راه‌حل دیپلماتیک خلاقانه، ادامه خواهد یافت.